Split payment od lipca 2018

Co to jest MPP
Mechanizm Podzielonej Płatności (ang. Split Payment) jest rodzajem przelewu, w którym kupujący oprócz kwoty brutto podaje zawartą w nim kwotę VAT wskazaną na fakturze. Kwota netto ma trafić na rachunek bieżący kontrahenta, a kwota VAT na dedykowany rachunek VAT sprzedawcy.

Nowa metoda płatności za fakturę jest dobrowolna. Jeśli przedsiębiorca będzie chciał dokonać płatności na starych zasadach np. przelew jednorazowy – jak najbardziej będzie mógł. O tym czy skorzystać z nowej czy starej metody płatności decyduje zawsze kupujący czyli płatnik faktury VAT.

Banki każdemu przedsiębiorcy otworzyły konto VAT bez względu na to czy jest vatowcem czy nie. Zgodnie z ustawą, banki miały taki obowiązek, a w przypadku nievatowca taki rachunek VAT będzie wówczas nieaktywny.

Jak korzystać ze specjalnego rachunku VAT
Środki pieniężne zgromadzone na rachunku VAT będą mogły co do zasady być przeznaczone wyłącznie na:

• opłacenie VAT do urzędu skarbowego
• zapłatę kwoty VAT z faktur zakupowych opłacanych w ramach mechanizmu podzielonej płatności
• jak podaje Ministerstwo Finansów, ewentualnie, na wniosek przedsiębiorcy, będzie wydawane przez naczelnika urzędu skarbowego dysponowanie rachunkiem bankowym w inny sposób, np. uwolnienie środków z rachunku VAT na zwykły rachunek rozliczeniowy; wówczas urząd na wydanie takiej decyzji ma 60 dni

Negatywne skutki wprowadzenia split payment
Pierwsze zagrożenie związane z MPP to zmniejszona płynność przedsiębiorstwa poprzez obniżenie możliwości dysponowania częścią środków otrzymanych w ramach MPP na konto VAT.

Ponadto, firmy mogą spodziewać się zwiększonych kosztów bankowych za przelewy, ponieważ w ramach MPP do kontrahenta nie będzie można wysłać zbiorowego przelewu (jedna faktura – jeden przelew). Wówczas firma musi skalkulować co jej się bardziej opłaca, czy wysłać paczkę przelewów poza MPP, czy płacić każdy przelew osobno, ale w ramach MPP.

W mojej opinii spodziewać się można również podwyżek opłat bankowych, prowizji za prowadzenie konta lub prowizji za kartę lub zwiększonej marży przy np. zawieraniu nowych umów kredytów hipotecznych. Dyrektor w Departamencie Podatku od Towarów i Usług Ministerstwa Finansów Wojciech Śliż stwierdził:
- Opłaty za prowadzenie rachunków bankowych i opłaty za przelewy splitpaymentowe nie wzrosną. Banki się na to ostatecznie zgodziły i należą się im za to podziękowania.
Jednak każdy przedsiębiorca może odpowiedzieć sobie na pytanie czy banki nie podniosły opłat kiedy wprowadzono w lutym 2016 roku podatek od niektórych instytucji finansowych zwany popularnie podatkiem bankowym.

Kolejny negatywny skutek to konsekwencje popełnienia błędu przy dokonywaniu przelewu w ramach MPP, który może być trudny do naprawienia w sytuacji gdy kontrahent pomyli się wpisując kwotę VAT nie 23% tylko np. 53%. Wówczas dostaniemy na rachunek VAT większą kwotę VAT niż powinniśmy. Niestety w tej sytuacji zbyt wiele nie będziemy mogli zrobić, wiedząc o ograniczeniach w dysponowaniu środkami na koncie VAT.

Ustawa mówi, że stosowanie MPP jest dobrowolne. Natomiast możemy spodziewać się, że firmy z sektora publicznego takie jak PKN Orlen, Lotos, PKP, Enea, PGE, KGHM, Poczta Polska itp. będą płaciły swoim dostawcom w ramach MPP. (Najbardziej znane w regionie kujawsko-pomorskim firmy z udziałem Skarbu Państwa to: WZL nr 2 S.A., Radio PIK S.A., Nitrochem S.A., Stomil S.A., Krajowa Spółka Cukrowa S.A.). Zatem jeśli otrzymamy środki w ramach MPP, będzie nas to niejako zobowiązywać do przekazania ich dalej w ten sam sposób. Z punktu widzenia prawnego jest to mechanizm dobrowolny, ale z punktu widzenia ekonomicznego będzie obowiązkowy.

Inny problem powstanie w sytuacji, gdy kontrahent poda na fakturze numer rachunku bankowego konta osobistego, a nie firmowego. Załóżmy, że chcemy z MPP skorzystać po raz pierwszy. Wyobraźmy sobie taką sytuację, że na rachunku VAT mamy zero zł, na rachunku bieżącym 2.000,00 zł. Chcemy zapłacić kontrahentowi za fakturę 1.230,00 zł brutto - 1.000,00 zł netto i 230 zł VAT w ramach MPP. Wówczas, przez to, że bank nie powiąże numeru konta kontrahenta z kontem vatowym (podano nam numer konta osobistego, a nie firmowego), przelew nie wyjdzie do kontrahenta. W konsekwencji 1.000,00 zł wróci na nasze konto zwykłe, a 230,00 zł zasili nasze konto vatowe, które przed chwilą było z zerowym stanem. Na koniec odbije się to na większej pracy przy odnotowywaniu rozrachunków w firmach, gdzie wpłacone nam kwoty będą widniały na dwóch różnych kontach – w kwocie netto i w kwocie VAT. Ponadto, może dojść do sytuacji, w której mamy konta w różnych bankach i będziemy mieć środki na zapłatę kwoty netto w jednym banku, a na VAT w drugim. To spowoduje konieczność wysyłania kwot netto z jednego banku do drugiego.

Zalety split payment wg Ministerstwa Finansów
Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że celem tej ustawy jest zapewnienie bezpieczeństwa przedsiębiorcom, aby nie wplątali się w mechanizm przestępczy lub karuzele podatkowe. Ustawa ma uchronić firmy, które uczciwie realizują swoje obowiązki podatkowe przed grupami przestępczymi wyłudzającymi VAT.

Jeśli wykazujemy w deklaracji vatowej nadwyżkę VAT możemy wnioskować o zwrot w terminie 25 dni na rachunek VAT lub wnioskować o zwrot w standardowym terminie 60 dni.

Plany Ministerstwa Finansów na przyszłość
Dyrektor Wojciech Śliż obwieścił, że możliwe jest wprowadzenie obowiązkowego split payment już od 1 stycznia 2019 roku. Będzie to zależało od sprawdzenia jak ten system funkcjonuje przez pierwsze 6 miesięcy oraz przede wszystkim od tego, czy zgodę na takie działanie wyrazi Komisja Europejska, z którą Ministerstwo Finansów prowadzi dialog w tym zakresie. Stwierdził również, że split payment zostanie wprowadzony obowiązkowo w tych branżach, w których funkcjonuje obecnie odwrotne obciążenie.

Opracowano na podstawie:
Ustawa z dnia 15 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw:
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20180000062

Rządowy projekt ustawy o zmianie podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw oraz uzasadnienie do projektu ustawy:
http://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/druk.xsp?nr=1864

http://www.finanse.mf.gov.pl/